Dit artikel is verschenen in De Verwachting no. 113, december 2024, tijdschrift voor geestelijke bewustwording van Stichting De Heraut.

Emmy Janssen stuurde ons onderstaand artikel toe. Een artikel dat voor oudere mensen waarschijnlijk zeer herkenbaar is. In haar begeleidende brief schrijft ze: Door mijn eigen persoonlijke ervaringen met deze belangwekkende en interessante levensfase op de weg naar ouderdom te delen, hoop ik anderen inspiratie, herkenning en bemoediging te geven. Emmy, bedankt voor deze zo persoonlijke en verrijkende bijdrage!

De redactie

Pensioen houdt een volgende nieuwe stap in op weg naar het ouder worden – en dus naar een nieuwe levensfase.
En ja, wie kijkt er niet naar uit om met pensioen te gaan?

Ik deed dat wel, nu vier jaar geleden. Het leek me heerlijk om niet meer te hoeven werken.
Om alle tijd voor mezelf te hebben en vrij te zijn om te kiezen hoe ik de dag zou doorbrengen.
Ruimte hebben om eindelijk die achterstallige klussen te doen, om leuke dingen te doen.
Om.......... noem maar op.
Maar algauw merkte ik dat het niet zo simpel lag, en dat wist ik innerlijk ook al wel. Dat afstand doen van werk méér betekent dan niet meer werken. Dat met pensioen gaan echt een nieuwe levensfase inluidt. En dat ik van tevoren niet had kunnen weten hoe dat is. Nu wel!
Het is een mijlpaal in het leven, als het je gegund is om de pensioenleeftijd te bereiken. Zo heb ik het ervaren. Het is ook niet uit te leggen of te voorspellen hoe het zal zijn. Door tijd en rust (wat was ik moe) voor mezelf te nemen, besefte ik dat alle “rollen” in mijn leven waren uitgespeeld: de werkende vrouw, de studerende moeder, de mantelzorger voor mijn inmiddels overleden moeder, de zorg voor gezin en kinderen, die inmiddels op eigen benen staan. Afscheid nemen van, als vanzelfsprekend, vooral het functioneren in de buitenwereld.

Het werd een ontmoeting en confrontatie met mezelf, zonder veel afleiding. Tijd voor echte bezinning en stilstaan bij de vraag: hoe is het nu met mij, om op mezelf te zijn, na een vol en intensief leven, waarin ik veel heb meegemaakt?
En heb ik wel behoefte aan al die afleiding, activiteiten en leuke dingen, die men gepensioneerden toedicht? Een soort tweede leven zonder zorgen, klopt dat wel?
Ik heb gemerkt dat dit voor mij een periode van bezinning was/is, van terugkijken op mijn leven, het verleden achter me laten, de balans opmaken, van uitrusten, genieten van stilte en natuur om me heen, eenvoud, van keuzes maken, wat wil ik nog wel en niet in deze nieuwe laatste levensfase. Vooruitkijken en een nieuwe balans zoeken.

En ja… wat er dan gebeurt? Omdat ik veel minder word afgeleid en me ook niet meer laat afleiden door de buitenwereld en alle onrust en heftigheid op aardemomenteel, in deze tijd van grote veranderingen, geeft mij dat kansen om geestelijk en innerlijk verder te groeien. Om vooruit te kijken naar wat voor mij belangrijk is voor de toekomst. Wat neem ik mee aan levenslessen en levenservaringen uit het verleden, die voelen als vergaarde rijkdom? Waaraan kan ik bijdragen, waar kan ik dienstbaar zijn?
Zingeving is het woord dat steeds terugkomt. Als oudere ben je waardevol voor je medemens, dat weet ik zeker. Hoe geef ik opnieuw en vooral op een betekenisvolle manier mijn leven verder vorm. Bij mij is het de wens om mensen uit te nodigen stil te staan bij de thema’s ouderdom, afscheid, sterven/de dood, rouw en verdriet door helend tekenen/gesprek. Om op dat gebied meer bewustwording en inzicht te mogen brengen.

Het is genezend om, als we ouder zijn, (nog) meer tijd te besteden en aandacht te schenken aan verdieping op het geestelijke vlak. Ik voel de behoefte aan geestelijke voeding, afstemming, gelijkgestemden. Om me steeds meer bewust te worden van mijn eigen Licht, verbonden met de geestelijke wereld. Deze donkere wereld nodigt ons dringend uit om dat Licht te zijn en uit te stralen. Ieder lichtpuntje is een schakel in de verbinding met elkaar; alles en iedereen is met elkaar verbonden.

Al met al heeft deze periode mij veranderd. Ik ben benieuwd naar ervaringen van lezers, hoe zij hun pensioen-overgang hebben beleefd en vormgegeven, of nu vormgeven. Hoe doe jij dat?

Wil je meer weten over ouderdom?
Deze boeken zijn aan te bevelen, de moeite waard:

Rudolf Steiner – Ouderdom, een vruchtbaar perspectief
Bernard Lievegoed – De levensloop van de mens
Miny Potze – In het Licht van de Schaduw, zicht op onze levensreis
Hans Korteweg – Vele jaren
Manfred van Doorn – Levensthema‘s
Deepak Chopra – Leef-tijd
Gudrun Burkhard – Je leven in eigen hand nemen
Roel den Dulk – Levensvragen, Gezichtspunten 26 C.S.G.

Daarnaast zijn biografischegesprekken zinvol om stil te staan bij je eigen levensweg.

Emmy Janssen

emmyjanssen54@gmail.com